در آغاز جنگ جهانی اول ، آلمانیها متوجه نکتهی مهمی شدند : آنها به دلیل اتحاد میان روسیه و فرانسه ، باید به هر دو کشور ضربه می زدند تا جنگ را به سرعت به نفع خود به پایان برسانند.
راهنمای آنان برای نیل به این هدف ، طرح اشلیفن بود. نام این نقشه از فرمانده سابق ستاد کل ارتش آلمان گرفته شده بود که سالها قبل از وقوع جنگ ، طرحی را به ستاد ارتش ارائه کرد که در صورت بروز جنگی بزرگ در آینده ، آلمانیها بتوانند از این طرح برای شکست دشمنان استفاده کنند.
ژنرال آلفرد فون اشلیفن؛ مبدع طرح اشلیفن
طرح اشلیفن بر این مبنا بود : آلمانیها بایستی از راه بلژیک وارد فرانسه می شدند. سپس در صورت عقب نشینی فرانسویان ، ارتش آلمان به سمت شمال فرانسه (کانال مانش) حرکت می کردند و بعد نیز به سوی جنوب تغییر مسیر می دادند تا بتوانند همزمان با تهاجم به نیروهای در حال عقب نشینی فرانسه ، وارد پاریس شوند.
سپس در مرحله دوم ، آلمان می توانست با خلاصی از فرانسه ، به روسیه حمله کند و بدین ترتیب ، در صورت پیروزی بر روسیه ، طی چندین ماه جنگ را به پایان ببرد.
************
نقشه اشلیفن
این طرح در ابتدا موفقیت آمیز بود. ارتش آلمان توانست به شکلی برقآسا از بلژیک عبور کند و وارد خاک فرانسه شود. هزاران غیرنظامی بلژیکی طی این تهاجم کشته شدند. بریتانیا در اعتراض به نقض بی طرفی بلژیک توسط ارتش آلمان ، به امپراتوری ژرمنها اعلان جنگ داد.
با ورود بریتانیا به جنگ ، کار برای آلمان سختتر شد. با این حال ، طبق انتظار ارتش فرانسه به سوی پاریس عقب نشست. این عقبنشینی 10 روزه به شدت توان نیروهای فرانسوی را به تحلیل برد. در همین حال ، آلمانیها به 48 کیلومتری شمال پاریس رسیدند.
نبرد اول مارن
فرمانده کل ارتش فرانسه - ژنرال ژوزف یوفر - تصمیم گرفت ریسک کند و با شبیخون به نیروهای آلمانی ، پیشروی آنها را متوقف کند. در صبح 6 سپتامبر 1914 هنگامی که لشکر ششم فرانسه به نیروهای لشکر اول آلمان حمله کرد ، وضعیت عوض شد.
لشکر اول نیروی زمینی آلمان برای ضربه زدن به فرانسویان دست به پیشروی بیشتر زد و در نتیجه ، از باقی صفوف ارتش آلمان جدا شد. نیروهای سلطنتی بریتانیا که برای کمک به فرانسه آمده بودند ، این خلأ را پر کردند.
نیروهای فرانسوی منتظر حملهی آلمانیها
این بار آلمانیها دست به عقب نشینی زدند. طی یک هفته بعد ، ارتش آلمان حدود 70 کیلومتر از مواضع خود عقب نشست. سرانجام ، خطر سقوط پاریس برای همیشه برطرف شد.
نبرد اول مارن امید آلمانیها برای دست یابی به پیروزی زودرس را برای همیشه از میان برد و آنان را مجبور کرد که با حفر سنگر در جبهه اروپای غربی ، جنگ آهسته و کند را آغاز کنند.