بین النهرین
در سرزمین عراق، دو رودخانه بزرگ دجله و فرات وجود دارند که به هم می پیوندند و سپس به دریا وصل می شوند اما در ۵۰۰۰ سال پیش، هر یک به طور جداگانه وارد دریا می شدند. این رودخانه ها در نزدیکی دریا، نیزار های باتلاقی و وسیعی به وجود می آورند.
سرزمینی که بین این دو رودخانه قرار دارد، بین النهرین یا میان دو رود نام دارد. ۵۰۰۰ سال پیش، مردمانی از سرزمین دوری به آنجا آمدند. عده ای می گویند که آنان از سمت رود سند در پاکستان امروزی آمده اند. البته گفته آنان هنوز به اثبات نرسیده اما آثاری در این مناطق به دست آمده که با آثار این مردمان مطابقت داشته است. این مردمان در جنوب بین النهرین ساکن شدند و یکی از قدیمی ترین تمدن های باستانی را به وجود آوردند. به بین النهرین گهواره تمدن هم می گویند. این مردمان سومری نامیده می شدند و هر یک در شهر های مختلفی زندگی می کردند و در واقع با هم اتحادی نداشتند و به صورت دولت ـ شهر بودند. از جمله این شهرها، اور، اوروک، کیش، لاگاش، لارسا، اور و نیپور بودند. در میان هر شهر معبدی بود که مردم در آن خدای شهر خود را می پرستیدند. هر یک از شهرهای میان دو رود یک خدای مخصوص که حامی شهرشان بود، داشتند. اداره شهرها بر عهده کاهنانی بود که به رئیس آن ها انسی می گفتند. شهرهای سومر با هم اتحاد نداشتند و اغلب با یکدیگر در حال جنگ بودند. اقوام زیادی هم در شمال، مرکز ، شرق و غرب بین النهرین بودند که گاهی با آنان روابط دوستانه یا خصمانه داشتند. تا ۷۰۰ سال بعد، کسی موفق به اتحاد دولت شهرهای سومری نشد. سرانجام در قرن ۲۴۰۰ ق.م ، اقوام اکدی که در مرکز بین النهرین می زیستند، شهرهای سومری را تصرف کردند. رهبر این اقوام سارگن نام داشت که فرمانروای مقتدر اکدی ها بود. او را نخستین امپراتور میان دو رود باستان می دانند؛ زیرا طی فتوحات بسیار توانست از خلیج فارس تا قسمت های شمالی میان دو رود را تصرف کند.
تصویر سارگن پادشاه قدرتمند اکد
جانشینان سارگن حدود ۲۰۰ سال قدرت را در دست داشتند تا این که گوتی ها از کوهستان های شمال شرق به عمر امپراتوری اکدی پایان دادند. گوتی ها شهرهای سومری را آتش زدند و آن ها را به ویرانی کشاندند. آنان یک قرن بر بین النهرین حاکم بودند. سرانجام، سومریان توانستند گوتی ها را شکست داده و آنان را از سرزمین خود بیرون کنند. ۱۰۰ سال بعد دوباره سومر مورد حمله اقوام دیگر دیگر قرار گرفت و این دفعه مورد حمله ایلامی ها. ایلامی ها اقوامی بودند که در غرب و جنوب غربی ایران حکومت می کردند و همیشه با سومریان در حال جنگ بودند. آنان توانستند سومریان را شکست داده و سومر را تصرف کنند. ایلامی ها شهر اور را - که بزرگ ترین شهر در میان شهرهای سومری بود ـ آتش زده و آن را ویران ساختند.
خاله
